Ανάλογα με την αιτία της υπογονιμότητας, την ηλικία της γυναίκας και το ιστορικού του ζευγαριού, αποφασίζεται η κατάλληλη θεραπεία υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
1) Επαγωγή Ωορρηξίας.
Είναι μια μέθοδος που χρησιμοποιείται σε πολύ συγκεκριμένες ενδείξεις που αφορούν κυρίως διαταραχές της ωορρηξίας της γυναίκας. Περιλαμβάνει τη χρήση ορμονικών σκευασμάτων για επαγωγή της ωορρηξίας και προγραμματισμό με βάση την ωορρηξία της επαφής ή της σπερματέγχυσης.
2) Σπερματέγχυση (IUI).
Eίναι ένας τύπος θεραπείας γονιμότητας κατά την οποία το σπέρμα υπόκεινται σε ειδική επεξεργασία και την συνέχεια τα σπερματοζωάρια εγχέονται απευθείας στη μήτρα με την βοήθεια ενός λεπτού καθετήρα. Απαραίτητη προϋπόθεση για την σπερματέγχυση είναι οι βατές σάλπιγγες της γυναίκας και το φυσιολογικό σπέρμα (χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα σε αριθμό, κινητικότητα και μορφολογία) του άνδρα. Η σπερματέγχυση είναι μια λύση που προτείνεται κυρίως σε νεαρά ζευγάρια που δεν έχουν διαγνωστεί με κάποιο σοβαρό παράγοντα υπογονιμότητας. Είναι επίσης κατάλληλη για νέες μοναχικές γυναίκες που θέλουν να αποκτήσουν παιδί με χρήση σπέρματος δότη.
Περισσότερες πληροφορίες:
Τι είναι το IUI;
Το IUI σημαίνει ενδομήτρια σπερματέγχυση. Είναι ένας τύπος θεραπείας γονιμότητας και είναι σχετικά απλούστερος από τους άλλους τύπους.
Ενδείξεις
- Ανεξήγητη υπογονιμότητα
- Ήπια ανδρική υπογονιμότητα
- Τραχηλικός παράγοντας υπογονιμότητας
- Αναπηρία (σωματική ή ψυχολογική) που εμποδίζει την κολπική σεξουαλική επαφή.
- Αποτυχία εκσπερμάτησης
Ποια είναι τα βήματα της θεραπείας IUI;
1. Φυσικός Κύκλος ή Διέγερση των ωοθηκών.
Ένας κύκλος IUI μπορεί να γίνει είτε σε φυσικό κύκλο είτε σε κύκλο με διέγερση των ωοθηκών.
- Στον φυσικό κύκλο στοχεύουμε να προσπαθήσουμε με το ένα και μοναδικό κυρίαρχο ωοθυλάκιο που παράγεται κατά τη διάρκεια του εμμηνορυσιακού κύκλου και περιέχει το ένα και μοναδικό ωάριο.
- Σε έναν κύκλο με διέγερση των ωοθηκών διεγείρουμε τις ωοθήκες για να παράγουμε περισσότερα ωοθυλάκια αντί για ένα ώστε να αυξηθούν οι πιθανότητες εγκυμοσύνης. Ωστόσο, θα πρέπει να βεβαιωθούμε ότι αναπτύσσονται ένα, δύο, αλλά όχι περισσότερα από τρία κυρίαρχα ωοθυλάκια. Εάν αναπτύσσονται περισσότερα από 3 κυρίαρχα ωοθυλάκια, τότε ο κύκλος θα πρέπει να εγκαταλειφθεί για να αποφευχθεί η πολύδυμη κύηση.
2. Παρακολούθηση της ανάπτυξης των ωοθυλακίων
Απαιτείται μια σειρά υπερήχων (κυρίως κολπικών) για να αξιολογηθεί ο αριθμός και η ανάπτυξη των ωοθυλακίων στις ωοθήκες.
3. Απελευθέρωση ωαρίων (ωορρηξία)
Όταν τουλάχιστον ένα ωοθυλάκιο είναι μεγαλύτερο από 14-15 mm στο υπερηχογράφημα, θα πρέπει να ξεκινήσουν τα τεστ ωορρηξίας. Το τεστ ωορρηξίας λειτουργεί ανιχνεύοντας μια αύξηση (κύμα) στην ορμόνη που ονομάζεται ωχρινοτρόπος ορμόνη (LH) στα ούρα. Αυτή η απότομη αύξηση της LH εμφανίζεται περίπου 24 - 36 ώρες πριν την ωορρηξία. Μόλις το τεστ ωορρηξίας είναι θετικό, η σπερματέγχυση θα προγραμματιστεί για την επόμενη μέρα.
Μερικές φορές μια ένεση μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να βοηθήσει την τελική ωρίμανση του(ων) ωαρίου(ων) που ονομάζεται ένεση «πυροδότησης»
4. Σπερματέγχυση
Ο άνδρας πρέπει να παράγει το δείγμα του σπέρματός του στην αίθουσα συλλογής σπέρματος στο νοσοκομείο. Σε περίπτωση σπέρματος δότη το δείγμα είναι κρυοσυντηρημένο. Το δείγμα σπέρματος προετοιμάζεται προσεκτικά με πλύσιμο και στη συνέχεια τοποθετείται σε έναν καθετήρα που είναι ένας μαλακός, λεπτός σωλήνας. Η γυναίκα έχει ήδη προετοιμαστεί όπως για μια απλή εξέταση test-pap και ο γιατρός περνάει απαλά τον καθετήρα με το σπέρμα μέσω του τραχήλου της μήτρας στη μήτρα. Η διαδικασία διαρκεί περίπου 10 λεπτά και δεν είναι πιο άβολη από το να κάνετε ένα test-pap.
Ποια φάρμακα χρησιμοποιούνται στην IUI;
Τα πιο ευρέως χρησιμοποιούμενα φάρμακα στο IUI είναι η κλομιφαίνη (Clomid) και η λετροζόλη. Σπάνια μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν γοναδοτροπίνες.
3) Εξωσωματική Γονιμοποίηση: κλασσική γονιμοποίηση (IVF) και Μικρογονιμοποίηση (ICSI).
Η εξωσωματική γονιμοποίηση αποτελεί τον θεμέλιο λίθο της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Προτείνεται σε ζευγάρια με σοβαρά προβλήματα υπογονιμότητας, ανεξήγητη υπογονιμότητα, μεγάλης ηλικίας ή μετά από αποτυχημένες σπερματεγχύσεις.
Η εξωσωματική γονιμοποίηση διακρίνεται στα εξής στάδια:
Α) Διέγερση των Ωοθηκών: Η ελεγχόμενη διέγερση των ωοθηκών γίνεται συνήθως με ορμονικά σκευάσματα που ονομάζονται γοναδοτροπίνες και διαρκεί κατά μέσο όρο 10-14 ημέρες ανάλογα με το πρωτόκολλο διέγερσης που θα χρησιμοποιηθεί.
Β) Παρακολούθηση της ανάπτυξης των ωοθυλακίων: Γίνεται με υπερηχογραφήματα (κυρίως κολπικά) ανά τακτά χρονικά διαστήματα (κάθε 2-3 ημέρες), προκριμένου να παρακολουθείται ο αριθμός αλλά και η αύξηση του μεγέθους των ωοθυλακίων. Όταν τα ωοθυλάκια είναι αρκετά μεγάλα και κοντά στην ωρίμανση, θα προγραμματιστεί η συλλογή ωαρίων. Αξίζει να αναφέρουμε ότι κατά τη διάρκεια της περιόδου διέγερσης θα χρησιμοποιηθούν και άλλες ενέσεις μαζί με τις ενέσεις διέγερσης για να αποτραπεί η φυσική απελευθέρωση των ωαρίων από τις ωοθήκες (ωορρηξία) πριν από τη διαδικασία συλλογής ωαρίων.
Γ) Ωοληψία: όταν τα ωοθυλάκια έχουν φτάσει το επιθυμητό μέγεθος, τότε χορηγείται στην γυναίκα η τελική ένεση ωρίμανσης των ωαρίων και περίπου 36 ώρες μετά λαμβάνει χώρα η ωοληψία. Η ωοληψία είναι μια minimal χειρουργική διαδικασία που γίνεται με μέθη. Με υπερηχογραφική καθοδήγηση μια λεπτή βελόνα εισάγεται μέσω του κολπικού τοιχώματος και συλλέγονται τα ωάρια από τα ωοθυλάκια της ωοθήκης.
Δ) Γονιμοποίηση: Την ίδια ημέρα μετά την ωοληψία λαμβάνει χώρα η γονιμοποίηση στο εργαστήριο εμβρυολογίας.
Εάν οι εξετάσεις του σπέρματος δεν αναδείξουν κάποιο πολύ σοβαρό πρόβλημα τότε επιλέγεται η κλασσική γονιμοποίηση όπου τα ωάρια και συγκεκριμένη ποσότητα σπέρματος ανά ωάριο (το οποίο σπέρμα έχει υποστεί κατάλληλη επεξεργασία), τοποθετούνται σε ειδικά τρυβλία προκειμένου να συμβεί γονιμοποίηση.
Εάν διαπιστωθεί κάποιο σοβαρό πρόβλημα στο σπέρμα, ή σε περιπτώσεις που έχει αποτύχει η κλασσική γονιμοποίηση, τότε χρησιμοποιείται η μικρογονιμοποίηση. Με την βοήθεια ειδικού μικροσκοπίου επιλέγεται από τον εμβρυολόγο το πιο φυσιολογικό σπερματοζωάριο και τοποθετείται απευθείας μέσα στο ωάριο. Ένα σπερματοζωάριο ανά ωάριο. Αυτό θα συμβεί για όλα τα διαθέσιμα ωάρια. Με τον τρόπο αυτό η αλληλεπίδραση του ωαρίου με το σπερματοζωάριο παρακάμπτεται αφού το σπερματοζωάριο τοποθετείται με ειδική βελόνα κατευθείαν μέσα στο ωάριο.
Σε περιπτώσεις πολύ σοβαρής ανδρικής υπογονιμότητας ή μοναχικής γυναίκας μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σπέρμα δότη για την γονιμοποίηση.
Ε) Εμβρυομεταφορά: Μετά την γονιμοποίηση και την δημιουργία των εμβρύων στο εργαστήριο, ακολουθεί η εμβρυομεταφορά που περιλαμβάνει την τοποθέτηση του/των εμβρύων στην μήτρα της γυναίκας με την χρήση ενός πολύ λεπτού καθετήρα. Ο αριθμός των εμβρύων που μεταφέρονται στην μήτρα εξαρτάται από την ηλικία της γυναίκας και ορίζεται εκ του νόμου. 14 περίπου ημέρες μετά την εμβρυομεταφορά γίνεται το πρώτο τεστ εγκυμοσύνης.
Αυτήν τη στιγμή στην Ελλάδα το νομικό πλαίσιο επιτρέπει:
1) Σε γυναίκες έως 35 ετών την μεταφορά 1 ή 2 εμβρύων.
2) Σε γυναίκες ηλικίας μεταξύ 35 και 40 ετών επιτρέπεται να μεταφέρονται δύο έμβρυα από δικά τους ωάρια στον πρώτο και τον δεύτερο κύκλο, και τρία στον τρίτο και κάθε επόμενο κύκλο.
3) Σε γυναίκες ηλικίας 40 ετών και άνω επιτρέπεται να μεταφέρονται τέσσερα έμβρυα από τα δικά τους ωάρια.
4) Στην περίπτωση που τα έμβρυα προέρχονται από δωρεά ωαρίων, επιτρέπεται να μεταφέρονται μέχρι δύο έμβρυα.
Comments